De Peilers van AI: Drie Visies op de Toekomst van Kunstmatige Intelligentie

Kunstmatige intelligentie (AI) is in het digitale tijdperk van de 21e eeuw de drijvende kracht achter enorme veranderingen. Wat ooit een academisch onderzoeksveld was, heeft zich ontwikkeld tot een technologie die onze levens beïnvloedt met virtuele assistenten, medische diagnostiek en generatieve modellen die kunnen schrijven, tekenen en programmeren. Achter deze revolutie staan drie wetenschappers, oftewel de peilers van AI: Geoffrey Hinton, Yoshua Bengio en Yann LeCun.

Hun baanbrekende werk op het gebied van diepe neurale netwerken, dat hen in 2018 de Turingprijs opleverde — vaak vergeleken met de Nobelprijs in de informatica — heeft de basis gelegd voor deep learning, de kern van de huidige vooruitgangen. Echter, naast hun rol als onderzoekers zijn ze ook kritische stemmen geworden, die soms sámen, soms in spanning met elkaar, de richting van AI en de bijbehorende risico’s voor de mensheid bespreken.

Geoffrey Hinton: De Bezorgde Pionier

Geoffrey Hinton, van Britse en Canadese oorsprong, bewees dat diepe neurale netwerken effectief konden worden getraind met behulp van de backpropagation-techniek. Hierdoor kunnen we systemen zoals ChatGPT en MidJourney vandaag de dag gebruiken.

Na tien jaar bij Google verraste Hinton in 2023 door de onderneming te verlaten om vrijuit te spreken over de gevaren van AI. Zijn waarschuwingen worden steeds indringender:

• Hij voorspelt massawerkloosheid door de vervanging van menselijke arbeid.
• Hij wijst op het kapitalisme als een motor van technologische ongelijkheid.
• Hij stelt dat de grootste uitdaging niet alleen economisch is, maar ook existentiëel, omdat de verlies van werkdoelen kan leiden tot verlies van menselijke waardigheid.

Hinton gelooft dat AI “ongelooflijk goed of ongelooflijk slecht” kan zijn, afhankelijk van hoe we de toepassing ervan beheren.

Yoshua Bengio: De Verdediger van Ethiek en Regulatie

Als professor aan de Universiteit van Montreal wordt Yoshua Bengio gezien als de meest humanistische van de drie pioniers. Zijn onderzoek naar generatieve modellen en diepgaand leren is cruciaal geweest voor de ontwikkeling van AI-systemen die tekst, afbeeldingen of spraak kunnen creëren.

In de afgelopen jaren heeft Bengio zijn aandacht verschoven naar de ethiek van AI en de noodzaak van internationale regulatie:

• Hij waarschuwt dat geavanceerde taalmodellen kunnen worden gebruikt voor militaire doeleinden of desinformatie.
• Hij pleit voor transparantie en onafhankelijke audits van grote technologiebedrijven.
• Bengio verdedigt een ontwikkeling van AI die in lijn is met democratische waarden en gericht is op menselijk welzijn.

Voor Bengio is het grootste risico niet alleen de automatisering, maar de mogelijkheid om de controle te verliezen over steeds complexere systemen.

Yann LeCun: De Optimistische Rebel

Yann LeCun, geboren in Frankrijk en momenteel Chief AI Scientist bij Meta, is de meest optimistische van de drie. Hij wordt beschouwd als de vader van de convolutionele netwerken, die essentieel zijn voor beeldherkenning. LeCun gelooft dat AI een ongekende voortgangsbron zal zijn.

Zijn standpunten staan soms haaks op die van Hinton en Bengio:

• Hij verwerpt het idee dat de huidige systemen een existentiëel risico voor de mensheid vormen.
• LeCun stelt dat we ons nog in een vroeg stadium bevinden, met modellen die ver verwijderd zijn van algemene intelligentie.
• Hij pleit ervoor dat AI de productiviteit kan verhogen, kennis kan democratizeren en menselijke capaciteiten kan uitbreiden in plaats van ze te vervangen.

Zijn visie staat in contrast met de apocalyptische waarschuwingen, maar weerspiegelt de spanning die zelfs aanwezig is tussen de baanbrekers van deze revolutie.

Drie Visies, Eén Gemeenschappelijk Erfgoed

De peilers van AI belichamen zowel de hoop als de onzekerheid rondom deze technologie. Hinton waarschuwt voor een toekomst zonder werkwaardigheid; Bengio eist duidelijke en ethische richtlijnen; LeCun gelooft dat voortgang positief zal zijn als deze met verantwoordelijkheidszin wordt beheerd.

Wat hen verbindt, is hun erkenning dat AI niet enkel een technische aangelegenheid is, maar een sociaal, economisch en politiek fenomeen dat het leven van toekomstige generaties zal beïnvloeden.

Hun wetenschappelijk erfgoed is onbetwistbaar. De grote vraag is of hun waarschuwingen — en verschillen — tijdig zullen worden gehoord door regeringen, bedrijven en samenlevingen, voordat AI niet langer een belofte, maar een oncontroleerbare uitdaging wordt.