Europese Cloud Soberaniteit: Een Oproep tot Actie

Brussel – Met een scherpe ironie heeft de Spaanse professor en executive Alberto P. Martí deze week de Europese cloudgemeenschap doen geloven dat de toekomst van cloud-soberaniteit in Europa serieus op het spel staat. Tijdens zijn presentatie als voorzitter van de Industry Facilitation Group van het IPCEI Cloud en als VP van Open Source Innovation bij OpenNebula, richtte hij zijn pijlen op de aanhoudende verdedigers van OpenStack als het fundament voor een Europese cloud-ecosysteem.

Martí stelde dat hoewel OpenStack een waardevol open source-project is, het niet de basis kan zijn van een echt Europese technologische soevereiniteit. “Als we het over Europese technologische soevereiniteit hebben, moeten we pleiten voor Europese alternatieven voor vrije software,” aldus Martí. Hij herinnert ons eraan dat “geen enkele Europese organisatie in staat zou zijn om een fork van langere termijn vol te houden, als niet-Europese leveranciers het project plotseling de rug toekeren.”

De Realiteit van Cloudgebruik in Europa

De statistieken zijn onverbiddelijk. De Europese cloudmarkt (IaaS, PaaS en hosted private cloud) is sinds 2017 vijfvoudig gegroeid en bereikte in het tweede kwartaal van 2022 10,4 miljard euro. Ondertussen is het gezamenlijk marktaandeel van Europese aanbieders gedaald van 27% naar 13%. De markt evolueert snel rond drie Amerikaanse hyperscalers: AWS, Microsoft Azure en Google Cloud.

Met 41% van de Europese bedrijven die cloud services gebruiken, worden persoonlijke gegevens, cybersicherheit en wetgeving steeds afhankelijker van niet-Europese aanbieders. De situatie roept vragen op over de echt Europese controle over gegevens en technologieën.

Het Potentieel van Edge Computing

Met de Europese Datastrategie in het vooruitzicht, die voorspelt dat 80% van de informatie in 2025 vlakbij de gebruiker en IoT-apparaten zal worden verwerkt, biedt edge computing een kans om de afhankelijkheid te doorbreken. De Digitale Kompas 2030 stelt als doel 10.000 edge nodes in de EU, veilig en klimaatneutraal.

Toch kan het edge scenario ook een uitdaging zijn voor de telecomsector, die veelal afhankelijk blijft van niet-Europese platformen. Dit leidt tot zorgen over toenemende afhankelijkheid van externe leveranciers en het risico dat Europese bedrijven in een ondergeschikte rol belanden.

De Weg naar Digitale Soevereiniteit

In Brussel is de discussie over digitale soevereiniteit en politieke autonomie inmiddels gestart. Het is cruciaal voor Europa om niet alleen de controle over gegevens te behouden, maar ook over de software die de infrastructuur beheert. Repareren van deze afhankelijkheid vereist oprechte investeringen in Europese open platforms en infrastructuur.

Wat moet er nu gebeuren?

• Initiatieven uit de Europese Unie zoals de European Alliance for Industrial Data, Edge and Cloud en het IPCEI voor Cloud Services zijn ondanks hun goede bedoelingen nog niet voldoende. De industrie moet een actieve rol spelen in het ontwikkelen en duurzaam maken van deze open platformen.

• Er moeten ook gelokaliseerde governance-structuren worden ontwikkeld. Bestaande open source-technologieën moeten ondersteund worden door Europese fondsen, en de focus moet liggen op langdurige samenwerking in plaats van kortetermijnprojecten.

Conclusie

Martí’s scherpe opmerkingen zetten een belangrijk onderwerp op de agenda: de EU moet de controle over zijn digitale toekomst terugwinnen. Als Europa echt voorbereid wil zijn op de toekomst van de cloud, dan moet het investeren in en ontwikkelen van eigen, open en duurzame technologieën die de onafhankelijkheid waarborgen.

De discussie gaat verder dan technologie; het is een vraagstuk van nationale veiligheid en economische toekomst. Nu is het tijd voor de Europese Unie om actie te ondernemen en de weg vrij te maken voor een echte Europese cloud-soevereiniteit.